Niespodziewane odkrycie sprzed czasów Czyngis-chana. To tajemniczy okres historii Mongolii

13 sierpnia 2024, 09:26

Opuszczony fort, którego badanie rozpoczęli w 2022 roku naukowcy zaangażowani w Joint Mongolian-Israeli-American Archeological Project, krył niezwykłą niespodziankę. W warowni znaleziono grób z bardzo słabo poznanego okresu pomiędzy upadkiem imperium Kitanów a początkiem imperium mongolskiego Czyngis-chana. Odkrycie grobu przedstawicielki ówczesnej elity to ważny przyczynek do poznana dziejów tajemniczego 80-letniego okresu historii Mongolii.



Duży ludzki mózg pojawił się dzięki fermentowanej żywności?

12 sierpnia 2024, 13:09

Z jakiego powodu pojawił się duży mózg? Objętość mózgu przedstawicieli taksonu Australopithecine, z którego prawdopodobnie wyewoluował rodzaj Homo, była około 3-krotnie mniejsza, niż mózgu H. sapiens. Tkanka mózgowa jest bardzo wymagająca pod względem metabolicznym, wymaga dużych ilości energii. Co spowodowało, że w pewnym momencie zaczęła się tak powiększać? Najprawdopodobniej było to związane z dietą, a jedna z najbardziej rozpowszechnionych hipotez mówi, że to opanowanie ognia dało naszym przodkom dostęp do większej ilości kalorii. Jednak hipoteza ta ma poważną słabość.


Niezwykłe znalezisko sprzed wieków. Rzadkie wycinanki z papieru w XVII-wiecznej Anglii

6 sierpnia 2024, 09:19

W 1535 roku sekretarz stanu i członek wpływowej Tajnej Rady Henryka VIII, sir Ralph Sadler, wybudował dla siebie dom w Hackney. Ten pierwszy budynek mieszkalny w obecnej dzielnicy Londynu znany jest obecnie jako Sutton House. Przez wieki przechodził zmienne koleje losu, miał różnych właścicieli, w XVII wieku mieściła się w nim szkoła dla dziewcząt. Pod koniec lat 80. XX wieku National Trust przeprowadził remont, podczas którego pod podłogą znaleziono liczne efemera. Zostały one starannie zachowane. Dopiero teraz grupa ochotników zajęła się ich katalogowaniem i dokonała niezwykle rzadkiego odkrycia.


Duże modele językowe – jak ChatGPT – mają lewicowe „poglądy”

5 sierpnia 2024, 11:00

Większość dużych modeli językowych (LLM), systemów sztucznej inteligencji takich jak ChatGPT, wykazuje odchylenie w lewą stronę sceny politycznej, informuje David Rozado z nowozelandzkiej Politechniki w Otago. Uczony wykorzystał 11 testów orientacji politycznej do określenia „poglądów” 24 najbardziej rozwiniętych LLM, zarówno tych, o kodzie otwartym, jak i zamkniętym. Przebadał ChatGPT, rozwijany przez Metę Llama, google'owski Gemini, WizardLM Microsoftu, Grok Twittera czy Qwen Alibaby


Piramida Dżosera mogła powstać za pomocą hydraulicznej windy

31 lipca 2024, 15:26

Piramida schodkowa Dżosera to najstarsza z egipskich piramid i pierwsza monumentalna budowa starożytnego Egiptu. Powstała około 4700 lat temu w czasach III Dynastii. Nie dysponujemy oryginalnymi planami czy instrukcjami dotyczącymi budowy piramid, dlatego naukowcy próbują rekonstruować ten proces. Z dotychczasowych badań wynika, że podczas budowy używano drewnianych ramp i sań. Teraz grupa naukowców i ekspertów z Université Grenoble Alpes, Sicame Group, Uniwersytetu w Orleanie twierdzi, że piramida Dżosera mogła powstać za pomocą... windy hydraulicznej.


Dieta wegańska odmładza? Tempo zmian zaskoczyło badaczy

31 lipca 2024, 09:22

Badania przeprowadzone na bliźniętach jednojajowych sugerują, że dieta wegańska może znacząco obniżać wiek biologiczny i to w bardzo krótkim czasie. Eksperyment zorganizowali naukowcy ze Stanford Prevention Research Center na Uniwersytecie Stanforda oraz z TruDiagnostics, laboratorium specjalizującego się w testach i badaniach epigenetycznych. Jego celem było sprawdzenie, jak dieta wegańska wpływa na wiek biologiczny w porównaniu z tradycyjną dietą.


Umiarkowane spożycie alkoholu wydłuża życie? Badania były źle przeprowadzone

26 lipca 2024, 12:05

Niejednokrotnie słyszeliśmy o badaniach, z których wynikało, że umiarkowane spożycie alkoholu – szczególnie czerwonego wina – jest korzystne dla zdrowia. Z badań tych wynikało, że osoby pijące regularnie niewielkie ilości alkoholu żyją dłużej, rzadziej cierpią na choroby układu krążenia i inne schorzenia chroniczne. Jak jednak informują autorzy artykułu opublikowanego w Journal of Studies on Alcohol and Drugs, badania, które dawały takie wyniki, były źle przeprowadzone


Udane testy morskie wielkiej łodzi z epoki brązu. Pływali takimi kupcy handlujący z Mezopotamią

24 lipca 2024, 13:18

Przed dwoma tygodniami Uniwersytet Nowojorski Abu Zabi (NYU Abu Dhabi) oraz Zayed University przeprowadziły udaną próbę morską największej – bo 18-metrowej – repliki pełnomorskiej łodzi z wczesnej epoki brązu. Jednostka nazwana „Magan” – od starożytnej cywilizacji, która rozwijała się w tamtym regionie – powstała w ramach programu badawczego prowadzonego n a Zayed National Museum.


Wyjątkowa reakcja w Berkeley Lab. To ważny krok w kierunku odkrycia nowego pierwiastka

24 lipca 2024, 10:26

Naukowcy z Lawrence Berkeley National Laboratory (LBNL) odkryli dotychczas 16 ze 118 znanych pierwiastków. Teraz są na najlepszej drodze do stworzenia kolejnego pierwiastka, oznaczonego numerem atomowym 120. Podczas konferencji Nuclear Structure 2024 poinformowali u udanym wytworzeniu superciężkiego liwermoru o liczbie atomowej 116 za pomocą wiązki tytanu-50.


Curiosity znalazł na Marsie kryształy czystej siarki

23 lipca 2024, 14:38

Kilka tygodni temu, 30 maja, łazik Curiosity przysłał na Ziemię zdjęcia nietypowych skał. Dostał więc polecenie ich zbadania i okazało się, że po raz pierwszy natrafiono na Marsie na kryształy czystej siarki. Od października 2023 roku Curiosity bada okolice bogate w siarczany. O ile jednak dotychczas znajdował wyłącznie minerały będące związkami siarki, to teraz po raz pierwszy trafił na siarkę w czystej postaci.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy